Zihnimiz Neden Travmaları Bastırır?

Bastırma Nedir?

Bastırma, psikolojik bir savunma mekanizmasıdır. Sigmund Freud tarafından tanımlanan bu kavram, kişinin tehdit edici ya da rahatsız edici anılarını bilinç dışına itmesi olarak tanımlanır. Bu anılar bilinçli zihnin erişemeyeceği bir yerde saklanır, ancak davranışlarımızı, duygularımızı ve düşüncelerimizi farkında olmadan etkileyebilir.

Zihnin Koruma Kalkanı

Zihin, kişiyi psikolojik zarardan korumak adına travmatik anıları bastırabilir. Özellikle çocukluk çağında yaşanan travmalar, bireyin gelişimini tehdit ettiğinde bastırma daha yaygın görülür. Beyin, bu anıları uzaklaştırarak kişinin günlük yaşamını sürdürebilmesini sağlamaya çalışır. Ancak bu mekanizma her zaman sağlıklı sonuçlar doğurmayabilir. Bastırılmış travmalar, yıllar sonra anksiyete, depresyon, panik atak veya davranış bozuklukları şeklinde ortaya çıkabilir.

Nörobilim Travmayı Nasıl Açıklıyor?

Modern nörobilim, travmaların beyinde nasıl işlendiğine dair önemli ipuçları sunuyor. Travmatik anılar, özellikle limbik sistemin bir parçası olan amigdala ve hipokampus bölgelerinde işlenir. Yoğun stres altındayken salgılanan kortizol gibi hormonlar, bu bölgelerin normal işlevlerini bozabilir. Bu da olayın doğru şekilde hafızaya kaydedilmesini engelleyebilir. Sonuç olarak, kişi olayın tamamını ya da bazı bölümlerini hatırlayamaz.

Bastırılan Anılar Geri Döner mi?

Evet, bastırılmış anılar çeşitli tetikleyicilerle geri dönebilir. Bu tetikleyiciler bir koku, bir ses, bir görüntü ya da benzer bir olay olabilir. Terapi sürecinde danışanların bilinçaltındaki bastırılmış anılarla yüzleşmesi yaygın bir durumdur. Ancak bu süreç dikkatli ve uzman bir psikolog eşliğinde yürütülmelidir çünkü yüzleşme süreci oldukça sarsıcı olabilir.

Travmalarla Baş Etmek Mümkün mü?

Evet, bastırılmış travmalarla başa çıkmak mümkündür. Psikoterapi, özellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve travma odaklı terapi yöntemleri, kişilerin bu anılarla sağlıklı bir şekilde yüzleşmesine yardımcı olabilir. Ayrıca mindfulness, EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) gibi teknikler de terapilerde sıklıkla kullanılır.

Toplum ve Travma Algısı

Toplumlar genellikle travmalar hakkında konuşmaktan kaçınır. Ancak bastırılan ve konuşulmayan travmalar, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde sorunlara yol açabilir. Özellikle savaş, afet, cinsel istismar ve aile içi şiddet gibi durumlar, toplumun kolektif hafızasında da bastırılabilir. Bu nedenle travmaların konuşulması, anlaşılması ve sağlıklı bir şekilde işlenmesi büyük önem taşır.

Travmaları bastırmak, zihnin kendini koruma biçimlerinden biridir. Ancak bu bastırma, zamanla başka sorunların habercisi olabilir. Zihinsel sağlığı korumak için bastırılan anılarla yüzleşmek ve profesyonel destek almak, bireylerin yaşam kalitesini artırmada önemli bir adımdır.

Haber Merkezi